BSC-congresverslag - sessie 17

Tijdens de boeiende sessie van de werkgroep BWGPC 'The importance of a cardiovascular healthplan for a stunning future' hebben verschillende sprekers uiteenzettingen gegeven vol bemoedigende perspectieven. Veel dank aan Guido Claessen, die de BWGPC sinds twee jaar leidt.

Best abstract: Lipid management in patients with high and very high cardiovascular risk: 1-year follow-up results in the Belgian population from the observational SANTORINI study

Ernst Rietzschel - UZ Gent

Het Belgische deel van de observatiestudie SANTORINI werd uitgevoerd bij patiënten met een hoog risico (29 %) of een zeer hoog risico (71 %) met classificatiefouten van de grootteorde van 1/5. 21 % van de patiënten van beide groepen in Europa bereikte de doelstellingen. België behaalt met 32 % een van de beste scores. 50 % van de Belgische patiënten bereikte die doelstellingen met een monotherapie en 21 % van die populatie werd niet behandeld.

In België krijgt 39 % van de patiënten een tweevoudige combinatietherapie. In de rest van Europa is dat gemiddeld 25 %. Tijdens de follow-up zien we al na een jaar in België en elders een significante stijging van het aantal patiënten dat een tweevoudige combinatietherapie krijgt, en een daling van het aantal patiënten dat niet wordt behandeld. 60 % van de patiënten bereikt de door de ESC aangeraden streefwaarden niet. Daarom is het belangrijk de dosering te verhogen en vooral meteen een tweevoudige combinatietherapie voor te schrijven en het belang van een goede therapietrouw te benadrukken.

LIFELONG prevention - You cannot start early enough

John Deanfield - University College London, Verenigd Koninkrijk

De levensverwachting neemt alsmaar toe en is de laatste decennia nog met 19 jaar gestegen. 50 % van de ouderen lijdt aan een invaliderende chronische ziekte. Het is de bedoeling ervoor te zorgen dat patiënten een goede levenskwaliteit hebben tot de leeftijd van 95 jaar (leeftijd die stilaan de regel wordt). Aanpak van de risicofactoren zoals de LDL-cholesterolconcentratie is daarbij een belangrijke doelstelling.

We moeten de gezondheidszorg herzien en meer denken aan tijdige en volgehouden preventie op maat. Wat dat betreft bieden hart- en vaataandoeningen een unieke opportuniteit voor het opstarten van een 'pensioenplan'. De prevalentie van atherosclerose is 17 % op de leeftijd van 20 jaar en 50 % op de leeftijd van 80 jaar. Met een vroege en multimodale aanpak van atherosclerose kunnen we die slechte langetermijnprognose tegengaan. Eenzelfde beleid kan men ook toepassen in de strijd tegen hypercholesterolemie en hypertensie.

Atherosclerose wordt mede in de hand gewerkt door oxidatieve stress, die wordt verhoogd door risicofactoren zoals type 2-diabetes, roken, hypertensie, hypercholesterolemie en andere. Veroudering werkt atriumfibrillatie, dementie, chronische hart- en vaataandoeningen, chronisch nierlijden en cerebrovasculaire aandoeningen in de hand. Het is bewezen dat nieuwe geneesmiddelen zoals de GLP1-receptoragonisten en SGLT2-remmers heilzame neurocardiometabole effecten hebben.

Volgens Deanfield bevinden we ons op een schakelmoment inzake volksgezondheid. De Britse richtlijnen van 2023 pleiten voor een digitaal platform voor burgers, waarop gezondheidswerkers informatie kunnen geven over CV preventie en die preventie kunnen verbeteren en volgen. Met algoritmes die het risico op CVA of hart- en vaataandoeningen ramen, kan het risico worden ingeschat en kunnen bepaalde preventieve maatregelen worden voorgesteld. Bewustmaking van de bevolking is belangrijk. Zo zal 57 % van de kinderen vandaag de dag zwaarlijvig zijn op de leeftijd van 35 jaar. Daarnaast moeten we de bevoegde politici ervan overtuigen te investeren in preventie: 80 % van de chronische ziekten is immers toe te schrijven aan modificeerbare factoren. Het Tony Blair Institute heeft in 2024 voorgesteld het budget bestemd voor preventie in de gezondheidszorg met 5 % te verhogen.

Tot besluit, 'om zo jong mogelijk te sterven', is het nodig de CV preventie anders aan te pakken: vroeg en evidentiegebaseerd om de levenskwaliteit en de autonomie te verbeteren.

Cardiovascular prevention in primary care - The Belgian perspective

Willem Raat - KU Leuven

Het onlineregister INTEGO verzamelt informatie van 132 huisartsen die samen 505 238 patiënten behandelen, waarvan 9 % (dus bijna 1 op de 10) een hart- en vaataandoening in de brede zin van het woord heeft (hart- en vaataandoeningen, atriumfibrillatie, chronische nierinsufficiëntie, type 2-diabetes).

INTEGO wil huisartsen helpen hun praktijkvoering te verbeteren dankzij audits en terugkoppeling via het patiëntendossier en implementering van barometers (electronic health record). Een concreet voorbeeld is het voorschrijven van SGLT2-remmers en GLP1-receptoragonisten: de rapporten gebruiken Healtstat.be en de ontvangst gebeurt via e-Health. INTEGO zal worden geïmplementeerd bij alle Belgische huisartsen. Het systeem wordt al toegepast bij patiënten met type 2-diabetes (klinische evaluatie en laboratoriumonderzoeken) en de follow-up van de behandeling (10 % van de huisartsen). Het is de bedoeling in 2026 20 % van de huisartsen te bereiken wat hart- en vaataandoeningen betreft.

Partnering with the federal government for cardiovascular prevention: Act now for a healthier future

Rik Willems - KU Leuven

De nieuwe voorzitter van de BSC nam van de gelegenheid gebruik om het BACH-programma, het Belgische equivalent van het Europese EACH-programma, te presenteren. Dat is een ambitieus project dat samen met het RIZIV wordt uitgevoerd (Belgian Alliance). Hart- en vaataandoeningen zijn een groot probleem voor de volksgezondheid, vandaar het belang van CV preventie en concrete acties. Er is een partnerschap aangegaan met de industrie, patiëntenverenigingen, huisartsen (o.a. Domus Medica) en andere Belgische wetenschappelijke verenigingen (bv. van neurologen).

Er zijn al contacten gelegd met het Belgische en het Europese parlement. Het regeerakkoord van onze nieuwe federale regering bevat een deel over CV preventie. Het is de bedoeling de premature cardiovasculaire sterfte tegen 2030 met 30 % te verlagen. Daarvoor werd een gegevensbank opgestart en er wordt gedacht aan de implementering van preventieve programma's om het traject van patiënten in de huisartsgeneeskunde te verbeteren. De complexe Belgische politieke situatie maakt het er niet gemakkelijker op, maar het is toch een unieke gelegenheid om een preventief en therapeutisch plan te ontwikkelen dat wordt goedgekeurd door de nieuwe overheden. In 2025 moeten we de prioriteiten bevestigen, de vereiste middelen rekruteren en geïntegreerde zorg organiseren.